Από την Καισαριανή ξεκινάει καλοκαιρινή περιοδεία ο «Άρης»
Από την Καισαριανή, όπου ο Άρης Βελουχιώτης μίλησε για πρώτη φορά σχετικά με την αναγκαιότητα ένοπλου αγώνα κατά των κατακτητών, ξεκινάει την περιοδεία του ο «Άρης» της Σοφίας Αδαμίδου, με τον Τάσο Σωτηράκη, σε σκηνοθεσία Βασίλη Μπισμπίκη.
Η παράσταση που συγκίνησε και αγκαλιάστηκε σε περισσότερες από 200 παραστάσεις, επί δύο σαιζόν στο θέατρο Cartel, αλλά και σε πολλές πόλεις της Ελλάδας και την Κύπρο, θα παρουσιαστεί στις 15 Ιουνίου 2019, ημέρα θανάτου του πρωτοκαπετάνιου του ΕΛΑΣ, στον Δημοτικό Κινηματογράφο Καισαριανής «ΑΙΟΛΙΑ» (Φιλαδέλφειας και Σολωμονίδου, Καισαριανή, τηλ. 21 0724 7600).
Άρης Βελουχιώτης. Ποιος κρύβεται θεατρικά πίσω από τον μεγάλο άνδρα;
Μεσημέρι στο κέντρο της Αθήνας. Πλατεία Κοραή. Τα καφέ γεμάτα με κόσμο. Ένας άντρας στέκεται κοιτώντας τα παλιά γραφεία του Ε.Α.Μ. Φοράει στολή αντάρτη, στολή που πολέμησε, κάποιοι τον προσέχουν, ψιθυρίζουν “ο Άρης, ο Άρης”. Ο πρωτοκαπετάνιος του ΕΛΑΣ που δεν μπήκε ποτέ στην Αθήνα, περπατάει στους δρόμους της. Μοναστηράκι, Μεταξουργείο, Ομόνοια, Εξάρχεια. Δίπλα από ρημαγμένα σπίτια, ανέργους, πρόσφυγες και άστεγους, μέσα από πανό και σημαίες, απελπισία και διεκδίκηση, μας οδηγεί με το φωτεινό του σήμα, βήμα – βήμα σε μια μεγάλη συνάντηση που θα μιλήσουμε για όλα.. Για Μνήμη, Ιστορία, Αξιοπρέπεια, Λευτεριά …
Μετά την μεγάλη επιτυχία του «Άρη» της Σοφίας Αδαμίδου, σε σκηνοθεσία Βασίλη Μπισμπίκη, με τον Τάσο Σωτηράκη, στον ομώνυμο ρόλο, που παρουσιάστηκε στον Τεχνοχώρο Cartel την περασμένη θεατρική σαιζόν, αλλά και σε πολλές πόλεις και Φεστιβάλ, η παράσταση «έρχεται» στον Τεχνοχώρο Cartel, από τις 12 Οκτωβρίου 2018 για τον δεύτερο κύκλο παραστάσεων. Το έργο «Άρης» βασίζεται στη ζωή και τους αγώνες του πρωτοκαπετάνιου του ΕΛΑΣ, του Άρη Βελουχιώτη, που ταυτίστηκε με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα ενάντια στη γερμανοϊταλική κατοχή. Με τη ζωή και τη δράση του, με τις ηρωικές πράξεις του, έγραψε διδακτικές – και πλούσιες σε περιεχόμενο – σελίδες στην ιστορία του λαϊκού μας κινήματος.
Ποιος κρύβεται όμως θεατρικά πίσω από τον μεγάλο άντρα; Ποιος είναι ο ηθοποιός που ανέλαβε για πρώτη φορά την δυσκολία να ενσαρκώσει στη σκηνή ένα πρόσωπο όχι μόνο υπαρκτό αλλά και μυθικό;
Ο Τάσος Σωτηράκης τελείωσε την Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης Αγ. Βαρβάρας-Ιάκωβος Καμπανέλης το 2004. Μαθήτευσε δίπλα στους: Ρ. Πατεράκη, Ε. Ροδίτη, Π. Μουστάκη, Γ. Βόγλη, Σ. Πέππα και άλλους σπουδαίους καθηγητές. Είναι επίσης Πτυχιούχος ανώτερων θεωρητικών απο το “Ωδείο Αγ. Παρασκευής” με τον μαέστρο Χ. Λαμπριανίδη και τον Καθηγητή Σ. Τσατάλμπαση.
Με τον ίδιο συναντηθήκαμε μετά τις πρόβες του στον Κεραμεικό. Χρειαζόμασταν έναν ατμοσφαιρικό και ταυτόχρονα βιομηχανικό χώρο για να συζητήσουμε περί τέχνης και αυτόν τον χώρο τον βρήκαμε στην φιλοξενία του ” 500 μίλια μακριά” επί της Σαλαμίνος 43 – 45. Χρειάστηκε επίσης να δούμε το έργο δυο φορες για να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε ποια είναι αυτά τα στοιχεία που κάνουν έναν άνθρωπο –εκτός από ηθοποιό- να ενσαρκώσει τόσο δυναμικά ένα διαδραστικό καθηλωτικό μονόλογο που αφορά ένα σημαντικό κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας μας.
Πολλοί λένε, βλέπετε, ότι αυτή η θεατρική διαδραστικότητα οφείλεται για την επιτυχία που σημείωσε η παράσταση την προηγούμενη χρονιά. Άλλοι βέβαια μιλούν για την βαριά ιστορία που κουβαλά η θεματολογία του έργου. Και άλλοι, που ίσως γνωρίζουν τα πράγματα από πιο κοντά, μιλούν για μια θεατρική ομάδα -τον Βασίλη Μπισμπίκη, την Σοφία Αδαμίδου και τον συνεντευξιαζόμενο Τάκη Σωτηράκη-, η οποία δούλεψε σκληρά και αρκετό διάστημα για να προετοιμάσει αυτή τη μεγάλη στιγμή στα θεατρικά δρώμενα…
– Τάσο, να πληροφορήσουμε τους αναγνώστες πως γεννήθηκες στην Νίκαια.. Κοκκινιά κάποτε! Μόνο η λέξη μου θυμίζει το Μπλόκο, τους πρόσφυγες, την Έλλη Ιωαννίδου, τις κουκούλες στην πλατεία της Οσίας Ξένης.. Η δική σου εικόνα ποια είναι για την γειτονιά που μεγάλωσες την δεκαετία του ‘80;
Πρώτα πρώτα θα πω πως την Νίκαια δεν την αφήνω. Δεν θα ήθελα να φύγω ποτέ από εκεί, όσο αυτό το επιτρέπει η ζωή. Την αγαπάω την Κοκκινιά. Τους δρόμους της, τις πλατείες της, τα παλιά σπίτια, τη μυρωδιά της γειτονιάς που υπάρχει ακόμα. Οι περισσότεροι φίλοι μου μένουν ακόμα στη Νίκαια. Μεγαλώσαμε μαθαίνοντας πράγματα για την ιστορία αυτής της περιοχής. Πόσο ταλαιπωρήθηκε. Κάποιοι ανδρωθήκαμε και δημιουργήσαμε πολιτικό υπόβαθρο με όχημα την συλλογική μας μνήμη για αυτή τη γειτονιά. Πήγε να αμαυρωθεί βέβαια αυτή η μνήμη, αλλά ευτυχώς σώθηκε. Όπως ξέρει να κάνει τόσα χρόνια.
Η Νίκαια είναι λίγο πιο πάνω από τον Πειραιά και λίγο πιο έξω από την Αθήνα. Τα παλιά προσφυγικά, τα Γερμανικά, τα Καμμένα, η μάντρα που εκτελέστηκε τόσος κόσμος, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδος, όπως η Καισαριανή και άλλες περιοχές της Αθήνας. … την αγαπώ την Κοκκινιά, την Νίκαια. Είναι όλες μου οι μνήμες.
– Ξεκίνησες στο χώρο της τέχνης από μουσικές σπουδές …
Ξεκίνησα τις σπουδές στη μουσική από πολύ μικρή ηλικία. Παίζω πιάνο και πλήκτρα και διδάσκω ανώτερα θεωρητικά… Εκτός από τη μουσική που γράφω για το θέατρο, έχω και δυο προσωπικούς δίσκους. Ο τελευταίος να αναφέρουμε ότι βγήκε το 2010. Προσπαθώ να ασχοληθώ με τον τρίτο μου δίσκο δημιουργικά, αλλά νιώθω ότι έχει καθυστερήσει πολύ… Ελπίζω να βρω περισσότερο χρόνο. Η μουσική, άλλωστε, μου άνοιξε τον δρόμο για το θέατρο.
– Θέατρο ξεκίνησες στην σχολή Αγίας Βαρβάρας…
Ναι, είχα και έχω μια τρέλα για τη σκηνή… με γοητεύει το σανίδι. Έχω “ψώνιο” που λέμε με την καλή έννοια. Πήγα το «ψάξιμο» λίγο παραπέρα από την μουσική. Ξεκίνησα από μια ερασιτεχνική ομάδα στου Ρέντη, και όταν είδα πως μου γέμιζε τα κενά που μου άφηνε η μουσική, αποφάσισα να πάω σε μια δραματική σχολή να “μάθω”.
– Πες μας για τον «Άρη».. Η πρώτη χρονιά έκλεισε και θεωρήθηκε επιτυχία μεγάλη! Πως έχεις εισπράξει αυτή την «νοητή» συνάντηση μαζί του επί σκηνής; Πρόσωπο ιστορικό, που χύθηκαν τόνοι μελανιού …
Για την συνάντηση μαζί του δεν μπορώ να σου απαντήσω τώρα… Δεν είμαι ακόμα έτοιμος. Αυτό θα το ξέρω κάποια στιγμή, όταν κλείσει αυτός ο μεγάλος κύκλος που λέγεται “’Άρης”, βάλουμε μια τελεία και αποστασιοποιηθώ. Για την ώρα έχω πολλά ακόμα να πω με τον Άρη. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να αποδίδουμε όσο καλύτερα γίνεται την ιστορία του και να τον φέρουμε στο σήμερα.
– Λογικά θα αργήσει να μπει αυτή η τελεία, αν κρίνω από τις δυο φορές που παρακολούθησα την παράσταση…
Ο κόσμος το έχει αγαπήσει και το στηρίζει σε κάθε παράσταση. Ήταν ένα όνειρο που πήρε σάρκα και οστά μέσα από την πένα της Σοφίας Αδαμίδου. Δεν μπορώ να ξεχάσω την στιγμή που της ζήτησα να το γράψει πριν 4 χρόνια.. Ήθελα να παίξω αυτό τον ρόλο, πριν φτάσω στα 40. Ελπίζουμε ότι και φέτος θα πάμε το ίδιο καλά…
– Μεγάλο ρίσκο να γράψει η Σοφία Αδαμίδου για τον Βελουχιώτη, σχεδόν 80 χρόνια μετά…;
Ναι είναι. Το πήραμε όμως όλοι μαζί και νομίζω πως άξιζε και με το παραπάνω… Όταν η Σοφία μου είπε “το έγραψα” και μου το έστειλε σε mail, κατέβασα το έργο μέσα στη νύχτα και το διάβασα “απνευστί”. Έκανα αυτό που λέμε βουτιά μέσα στο κείμενο. Το παζλ όμως αυτής της επιτυχίας συμπληρώθηκε με την σκηνοθεσία του Βασίλη Μπισμπίκη. Αντιμετώπισε το έργο με αγάπη και αγνότητα και συνεργαστήκαμε και οι τρεις ιδανικά.
Επιχειρούμε να δείξουμε το ανθρώπινο πρόσωπο του Άρη! Τις σχέσεις του με τους συντρόφους του, την οικογένειά του, τους διώκτες του, το κόμμα του. Πως αντιδρούσε στις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις μιας περιόδου που τα γεγονότα τρέχανε με ταχύτητα του φωτός. Έπρεπε αυτός ο άνθρωπος να παίρνει επιτόπου δύσκολες αποφάσεις, με το κόμμα του εκείνη την εποχή στην παρανομία, με μεγάλη προπαγάνδα γύρω του, και χαμηλό μορφωτικό επίπεδο του κόσμου. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι θέλουμε να δείξουμε την πίστη του. Ο Άρης πίστευε. Πίστευε στον λαό και τη δύναμή του, όπως πίστευε και στη ιδεολογία του. Όπως λέει και ο ίδιος “Για την πίστη και το δίκαιο πάντα υπάρχει ευκαιρία.” Μόνο έτσι αλλάζει ο κόσμος.
Νιώθω μεγάλη τιμή που είμαι ο πρώτος ηθοποιός που ανεβάζει στην σκηνή τον Άρη. Η αγάπη του κόσμου είναι πολύ μεγάλη, γεγονός που μας έχει συγκινήσει όλους, μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε με τον ίδιο ζήλο.
– Εκτός από τον Τεχνοχώρο Cartel, κάνατε και περιοδεία. Πως ήταν η εμπειρία στην επαρχία;
Στην επαρχία το ρουφήξανε το έργο. Μας το ζητάνε συνέχεια σε όλη την Ελλάδα. Πρέπει να το οργανώσουμε και θα το κάνουμε. Ειδικά στην Σπερχειάδα, παίξαμε στην Καλύβα του Στεφανή. Δεν μπορώ ακόμα να συνειδητοποιήσω ότι βγήκα μέσα από την καλύβα που ξεκίνησε ο Άρης φορώντας την στολή.
Πρέπει να σας πω πως παίχτηκαν 111 παραστάσεις μέχρι σήμερα. Υπάρχει κόσμος που έχει έρθει μέχρι και 5 φορές να τη δει. Κόσμος από διάφορους ιδεολογικούς χώρους, ακόμα και της δεξιάς. Δεν θα ξεχάσω την κουβέντα ενος ανθρώπου, ο οποίος είπε “Εγώ δεν τάσσομαι υπέρ αυτής της ιδεολογίας, αλλά για μιάμιση ώρα τάχθηκα υπέρ και ήμουν με τον Άρη στο βουνό.”
Ο “Άρης” είναι μια δουλειά που δημιουργήθηκε για να τη δούνε όλοι, χωρίς στεγανά. Και αυτό θέλουμε πραγματικά, να έρθει ο κόσμος ανεξάρτητα της πολιτικής του ιδεολογίας, γιατί μέσα σε αυτή τη μιάμιση ώρα αναφέρεται η Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας. Εντυπωσιάζομαι με το πόσα πολλά νεα παιδιά έρχονται στο θέατρο Cartel και στην περιοδεία, διψασμένα να μάθουν για εκείνα τα χρόνια που έζησε και έδρασε ο Άρης.
– Κλείνοντας αυτή τη συνέντευξη θα θέλαμε μέσα από ένα παιχνίδι να δούμε τον δικό σου «αυθορμητισμό». Στις παρακάτω λέξεις θέλουμε να απαντήσεις με τις πρώτες λέξεις που σου έρχονται στο μυαλό…
Καλύβα; – Συγκίνηση, Ιστορία, πραγματικότητα.
Εργατικές γειτονιές; – Ανέμελα παιδικά χρόνια.
Ελευθερία; – Είναι στο μυαλό.
Αγώνες; – Δεν σταματάνε ποτέ.
Δικαίωση; – Είναι θέμα χρόνου.
Δρόμος; – Να είναι πάντα γεμάτοι.
Φεύγοντας από τη συνάντηση με τον Τάσο Σωτηράκη, δεν μπορώ να μην σκεφτώ τα τελευταία του λόγια Off the Record. Πιστεύω ότι το θέατρο πρέπει να εκπαιδεύει. Είναι πολλοί οι θεατές που θα φύγουν απο το Cartel, εμφανώς συγκινημένοι και θα πάρουν την παράσταση μαζί τους, να τους βασανίζει οταν πια θα συνεχίζουν την βραδιά τους, είναι όμως και εκείνοι που θα προβληματιστούν μόνο μέχρι να βγουν στην Ιερά οδό και στρίψουν δεξιά από Ελαιώνα για να πιουν ένα ποτό στο Γκάζι.
Έτσι όπως και στη ζωή λοιπόν … σε ευχαριστούμε Τάσο Σωτηράκη …
Συνέντευξη: Χρύσα Κατσιματίδου