Η Επίδαυρος αποτελεί μια κοντινή εκδρομή που τα έχει όλα: την εμπειρία του αρχαίου θεάτρου, την περιήγηση σε διάφορα ιστορικά σημεία, τα όμορφα μονοπάτια και τις βουτιές με ιστορία…
Για τους περισσότερους επισκέπτες η Επίδαυρος έχει συνδυαστεί με τις θεατρικές παραστάσεις. Οι περισσότεροι επισκέπτες φεύγουν από την Επίδαυρο έχοντας δει μόνο το θέατρο. Το μοναδικό αυτό μνημείο άλλωστε, είναι το τελειότερο και διασημότερο στον κόσμο -αρχαίο ελληνικό Θέατρο- το οποίο συνδυάζει την κομψότητα με την τέλεια ακουστική.
Εκτός από την Αρχαία Επίδαυρο, αξίζει να λάβει κανείς υπόψη ορισμένες γενικότερες ιστορικές πληροφορίες για τα αξιοθέατα της περιοχής …
Η διαδρομή Κορίνθου-Επιδαύρου διαθέτει αρκετά σημεία ώστε να κάνει κανείς μια βαθιά βουτιά στην Ιστορία. Πρώτη στάση το μεσαιωνικό φρούριο της Πιάδας. Η θέση του φρουρίου ήταν στρατηγικής σημασίας καθώς την καθιστούσε αθέατη από την θάλασσα από την οποία απέχει ελάχιστα. Η επιλογή της θέσης εξυπηρετούσε την προστασία του οικισμού από τους πειρατές.
Επόμενο σημείο ενδιαφέροντος, με μια μικρή παράκαμψη από τον κεντρικό δικό άξονα σε χωμάτινο δρόμο είναι ο ναός Πολεμάρχα. Ιδρυτής της μονής υπήρξε ένας μοναχός που ονομαζόταν Αντώνιος. Εκεί τον ακολούθησαν δυο νεότεροι μοναχοί, ο Νήφων (μετέπειτα Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως) και ο Ιωσήφ. Σύμφωνα με την παράδοση, μόνοι τους έφτιαξαν τον πρώτο πυρήνα της μονής γύρω στο 1400.
Η διαδρομή συνεχίζει στην κατεύθυνση προς την Παλαιά Επίδαυρο με επίσκεψη, μέσα στον οικισμό, στο Μυκηναϊκό Νεκροταφείο και το Θέατρο της Αρχαίας Πόλης της Επιδαύρου (γνωστό και ως «Μικρό Θέατρο της Επιδαύρου»). Εδώ να σημειώσουμε ότι το νεκροταφείο ήταν οργανωμένο σε συστάδες θαλαμωτών τάφων, λαξευμένων στο φυσικό βράχο της περιοχής.
Έπειτα, προς τον αρχαιολογικό χώρο της Επιδαύρου με προορισμό τον οργανωμένο αρχαιολογικό χώρο του Ασκληπιείου και κύρια σημεία ενδιαφέροντος το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Αρχαίο Θέατρο και τον περιβάλλοντα αρχαιολογικό χώρο. Το Ασκληπιείο που αναπτύχθηκε στη γη της Επιδαυρίας, αποτέλεσε το πιο σπουδαίο της αρχαιότητας, με οικουμενική φήμη. Όλα τα άλλα Ασκληπιεία της Ελλάδας αλλά και της Μεσογείου από τη Ρώμη ως την Ανατολή παρουσιάζονται ως εξαρτημένα από το σεβάσμιο Ιερό της Επιδαύρου και ιατρικό κέντρο, όπου για πρώτη φορά ο Ασκληπιός, έστω και όψιμα, τιμήθηκε ως θεός. Στο μικρό Αρχαιολογικό Μουσείο της Επιδαύρου που βρίσκεται στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου του Ασκληπιείου είναι εκτεθιμένα πολλά από τα κινητά ευρήματα που αποκαλύφθηκαν στο χώρο. Θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό, επειδή στα εκθέματά του συμπεριλαμβάνονται πολλά τμήματα αρχιτεκτονικών μελών από τις ανωδομές των πιο σημαντικών οικοδομημάτων του ιερού.
Σε μικρή απόσταση, ενδιαφέρον παρουσιάζει το Ιερό του Απόλλωνος Μαλεάτα. Το Ιερό κατέχει τη βόρεια πλαγιά του ανατολικότερου υψώματος του Κυνόρτιου όρους. Σε χρόνους πολύ παλιούς, δίπλα στις πηγές των άφθονων νερών γεννήθηκε η λατρεία που αργότερα συνεχίστηκε και άνθισε στο Ασκληπιείο, στην κοιλάδα που απλώνεται κάτω από τους δυτικούς πρόποδες του όρους, όπου έχει λαξευτεί το Θέατρο.
Στην πορεία προς το Λυγουριό ο επισκέπτης μπορεί να δει τους εκκλησιαστικούς ναούς της περιοχής (Ι. Ναός Αγ. Ιωάννη Θεολόγου και Ι. Ναός Αγ. Ιωάννη Ελεήμονα) καθώς και την «Πυραμίδα» του Λυγουριού. Ο ναός του Αγ. Ιωάννη Θεολόγου βρίσκεται νοτίως του δρόμου που οδηγεί προς τη Νέα Επίδαυρο και χρονολογείται στο β΄ μισό του 11ου ή στις αρχές του 12ου αι. Ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του απλού δίστυλου σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρεις τρίπλευρες αψίδες στα ανατολικά. Ο Ι. Ναός Αγ. Ιωάννη Ελεήμονα ακολουθεί τον αρχιτεκτονικό τύπο του απλού δικιόνιου σταυροειδούς εγγεγραμμένου με μία τρίπλευρή αψίδα εξέχουσα ανατολικά και νάρθηκα στα δυτικά. Μαΐστορας του ναού ήταν ο Θεοφύλακτος από την Κέα, που μας είναι γνωστός από σπάνια εγχάρακτη επίκληση στην εξωτερική πλευρά της βόρειας θύρας.
Η σπουδαία ιστορικά διαδρομή ολοκληρώνεται με κατεύθυνση προς το Ναύπλιο, όπου μπορεί να δει κανείς την Ακρόπολη της Καζάρμας, το Θολωτό Τάφο της Καζάρμας και τη Μυκηναϊκή Γέφυρα. Η Ακρόπολη της Καζάρμας βρίσκεται σε ύψωμα κοντά στο χωριό Αρκαδικό. Η θέση του κάστρου είναι σημαντική, γιατί αποτελούσε το κυριότερο πέρασμα από την αργολική πεδιάδα προς την περιοχή της Επιδαυρίας.
Η Μουριά των Ηθοποιών στην Αρχαία Επίδαυρο …
Τα τραπεζάκια της «Μουριάς» αποτελούν εδώ και περίπου 60 χρόνια σημείο αναφοράς τόσο για τους Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες όσο και για τους θεατές του Φεστιβάλ. Από το σημείο αυτό έχουν περάσει εκτός από την Ειρήνη Παππά, την Άννα Συνοδινού και τον Μάνο Κατράκη, η Έλεν Μίρεν, ο Ίθαν Χοκ και ο Παβαρότι. Η ιστορία λέει πως την δεκαετία του 1950 όπου τα πάντα ήταν πιο απλά και η ζωή είχε μόλις αρχίσει για την μεταπολεμική Ελλάδα, παράλληλα είχε ξεκινήσει δυναμικά και η ζωή του θερινού φεστιβάλ Επιδαύρου, με τον «Ιππόλυτο» του Ροντήρη το ’54 και με τα επίσημα εγκαίνια στις 16/06/1955 από το Εθνικό με την «Εκάβη» της Παξινού σε σκηνοθεσία Μινωτή.
Ο τουρισμός στην περιοχή ήταν σε πολύ πρώιμο στάδιο και οι υποδομές μηδαμινές. Κατά την διάρκεια των προβών, οι ηθοποιοί και οι τεχνικοί του θεάτρου περνούσαν την ώρα τους κοντά στην θάλασσα, περιμένοντας να πέσει ο ήλιος και να δροσίσει για να μπορέσουν να κάνουν την πρόβα τους. Η πιο κοντινή προς το θέατρο παραλία ήταν η Αρχαίας Επίδαυρος. Στον όρμο δίπλα στο μικρό θέατρο οι άνθρωποι του θεάτρου ανακάλυψαν το αγαπημένο τους καταφύγιο σε μια παραλία που την σκίαζαν μεγάλες μουριές. Στο σημείο αυτό υπήρχε μια μικρή παράγκα που άνηκε στην Ουρανία και στον Νικόλα. Εκεί μένανε με τα 4 παιδιά τους, τον Τάκη, την Ιφιγένεια, τον Γιάννη και την Δήμητρα. Μια μέρα οι ηθοποιοί μετά το μπάνιο δίψασαν και συγκεκριμένα ο Μινωτής ζήτησε από τον Νικόλα λίγο νερό. Ο Νικόλας και η Ουρανία τους πρόσφεραν όχι μόνο νερό αλλά και φαγητό από το φτωχικό τους τραπέζι. Έτσι σιγά- σιγά, από αυτό το κέρασμα στον Μινωτή, ξεκίνησε η ταβέρνα «Μουριά». Η Ουρανία πρόσφερε γάλα από την κατσίκα τους, μαγείρευε αυγά τηγανητά από τις κότες τους, νερό από το πηγάδι τους και φρέσκα ψάρια που ψάρευε ο Νικόλας με τη βάρκα του. Και τα τέσσερα παιδιά βοηθούσαν σερβίροντας.
Έτσι δημιουργήθηκε και αναπτύχθηκε η Μουριά σαν οικογενειακή επιχείρηση και συνεχίζει να υπάρχει με ιστορίες από τα παλιά. Το παραδοσιακό φαγητό της γιαγιάς Ουρανίας περασμένο στις κόρες της με αγάπη και μεράκι και με την φυσική ομορφιά της μουριάς η οποία μέχρι σήμερα έχει να πει πολλές ιστορίες για τις διασημότητες που την έχουν επισκεφτεί. Jean Paul Gaultier, Βασιλικό ζεύγος Βελγίου, Ethan Hawk, Kevin Spacey, Helen Mirer, Sam Mendes, Bob Wilson, Pavarotti, Deborah Warner, Ειρήνη Παππά, Βλαχοπούλου, Κατράκης, Μαρία Χορς, Κατσέλη, Συνοδινού, Κούρκουλος, Peter Hall, Αλεξανδράκης, Βουγιουκλάκη λάτρης της σκορδαλιάς, Ροντίρης, Pina Bausch κτλ. Άνθρωποι γνωστοί ή άγνωστοι οι οποίοι βοήθησαν την Μουριά να γίνει αυτό που είναι σήμερα, ακόμα και αν σήμαινε μερικές φορές να σερβίρουν, να μαζέψουν καρέκλες (Βουτσάς!) ή και να βοηθήσουν στην κουζίνα (Βλαχοπούλου!).
Ο καιρός πέρασε. Ο Νικόλας και η Ουρανία έφυγαν. Την επιχείρηση την κρατούν τα παιδιά και τα εγγόνια τους. Τις παλιές διασημότητες τις διαδέχονται καινούργιες και το παλιό κοινό, οι σύγχρονοι θεατές. Παρ όλα αυτά η Μουριά παραμένει ένα σημείο αναφοράς για όλους όσους αγάπησαν και αγαπούν το φεστιβάλ.
Κολύμπι στη «βυθισμένη πολιτεία» …
Το τμήμα της αρχαίας πόλης που έχει βυθιστεί σε μικρή απόσταση από την ακτή, οι ντόπιοι την αποκαλούν «βυθισμένη πολιτεία». Μυκηναϊκοί τάφοι, αμφορείς και τείχη που διακρίνονται πεντακάθαρα ακόμα και με γυμνό μάτι.
Η «βυθισμένη πολιτεία», είναι ελάχιστα γνωστή αν και πολύ εντυπωσιακή και προσβάσιμη και βρίσκεται στον Όρμο του Αγίου Βλασσίου, στην παραλία «Καλυμνιός» της Αρχαίας Επιδαύρου. Σε ελάχιστη απόσταση από την ακτή και σε βάθος μόλις 2 μέτρων, οι επισκέπτες μπορούν με μάσκα ή με μικρά μακροβούτια να κολυμπήσουν στην κυριολεξία μέσα στην ιστορία.
Σύμφωνα βέβαια με τις τελευταίες αρχαιολογικές ενδείξεις, η «Βυθισμένη Πολιτεία» είναι μια μεγάλη αγροτική ρωμαϊκή έπαυλη (Villa Rustica), στην οποία κατοικούσαν εύποροι Ρωμαίοι καθώς και το προσωπικό τους. Ίσως όμως να αισθανθείτε ότι ανακαλύψατε τη χαμένη Ατλαντίδα στην Αργολίδα!
