Η θεατρική παράσταση «Τάλγκο» έκανε πρεμιέρα στις 23 Ιανουάριου στο θέατρο Αλκμήνη με πρωταγωνιστές, το Μιχάλη Αλικάκο και τη Δήμητρα Μεσιμερλή. Πρόκειται για τη θεατρική διασκευή του το ομώνυμου μυθιστορήματος «Τάλγκο» του Βασίλη Αλεξάκη, που κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 1982, το οποίο μεταφέρεται στην θεατρική σκηνή 38 χρονιά μετά, στο θέατρο Αλκμήνη.
Το «Τάλγκο» που είναι τα αρχικά του τρένου που οδηγεί από το Παρίσι στη Βαρκελώνη, αναφέρεται στον έρωτα και το πάθος, ανάμεσα σε δυο κεντρικά πρόσωπα, την Ελένη (Δήμητρα Μεσιμερλή) και τον Γρηγόρη (Μιχάλης Αλικάκος).
Με αφορμή λοιπόν τη θεατρική παράσταση η Βασιλική-Βίκυ Τσίγγα συνομιλεί εφ ‘όλης της ύλης, με έναν από τους δυο πρωταγωνιστές, τον Μιχάλη Αλικάκο.
– Να ξεκινήσουμε τη συζήτηση μας με το έργο «Τάλγκο» όπου πρωταγωνιστείς. Μίλησε μου για αυτόν το ρόλο; Τι είναι αυτό που σε κέρδισε και σε κερδίζει μέσα από την ύπαρξη του Γρήγορη τον οποίο υποδύεσαι;
Μιχάλης Αλικάκος: Το ενδιαφέρον στο ρόλο είναι ότι ο Γρηγόρης «ξεκεντράρεται» από την κανονικότητα της ζωής του καθώς παρεμβαίνει στο συναισθηματικό του κόσμο η ερωτική επιρροή μιας γυναίκας με τα χαρακτηριστικά της παράνομης σχέσης αφού ο Γρηγόρης είναι παντρεμένος με παιδί. Όπως καταλαβαίνεις αυτό από μόνο του δημιουργεί διλλήματα στο χαρακτήρα – ήρωα, και τέτοιου είδους δραματουργικές προεκτάσεις «ιντριγκάρουν» έναν ηθοποιό στο να ερμηνεύσει ένα τέτοιο ρόλο. Το ότι ο Γρηγόρης βγαίνει ηττημένος νικητής στο τέλος του έργου, είναι κάτι το οποίο με συγκινεί πνευματικά.
– Υπάρχει ταύτιση του Μιχάλη με τον Γρηγόρη και αν ναι, σε ποια σημεία; Αλλά και το αντίθετο, υπάρχουν γεγονότα, πράγματα και καταστάσεις, που δεν θα έκανες ποτέ και δεν σε αγγίζουν καθόλου;
Ταύτιση υπάρχει όσο αφορά την κεντρική δομή και σκέψη του Γρηγόρη. Με αυτό εννοώ ότι ο Γρηγόρης όπως και εγώ αν βρισκόμουν στη θέση του, θα έκανα ακριβώς αυτό που έκανε ο ήρωας. Φαντάζεσαι ο Γρηγόρης να επέλεγε το να χωρίσει με ένα μικρό παιδί για χάρη ενός έρωτα; Δραματουργικά δεν θα είχε κανένα ενδιαφέρον. Θα ήταν κοντός έως ανύπαρκτος για τη συγκεκριμένη δομή του έργου. Σε κάποιο άλλο έργο με άλλα στοιχεία και άλλο στόχο, αυτή η version του ήρωα, ίσως εξυπηρετούσε, όχι στο Τάλγκο. Ναι, υπάρχουν αρκετά πράγματα που δεν θα έκανα σε σχέση με αυτά που κάνει ο Γρηγόρης. Όπως και να έχει όμως, η απάντησή μου εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να είναι μόνο φιλολογική.
– Στη θεατρική σκηνή του θέατρου Αλκμήνη όπου παρακολούθησα την παράσταση πρόσφατα, ο Γρηγόρης ήταν εκείνος που προκάλεσε το τέλος αυτής της εκρηκτικής σχέσης με την Ελένη. θα έλεγα και αδιέξοδης σχέσης, μιας και οι δυο είχανε φτιάξει οικογένεια πριν συναντηθούν. Ο Έρωτας πιστεύεις είναι κάτι που είναι έξω από τη λογική του νου, ή «επιβάλλεται» να ακολουθεί η καρδιά, πάση θυσία και το νου μαζί; Η προσωπική σου εμπειρία, μέσα από τα βιώματά σου, τι γνώση σου έχει προσφέρει μέχρι τώρα;
Όταν είσαι γονιός και είσαι μέσα στη συνθήκη της οικογένειας, πρέπει να έχεις αποφασίσει το ότι είσαι αφιερωμένος πια στη ζωή σου σε ένα ιερό σκοπό. Ο δομημένος άνδρας – άνθρωπος, οφείλει από τη στιγμή που το επέλεξε να υπηρετεί αυτό το πλάνο. Δεν βρίσκω καμία αξία προσωπικά για χάρη ενός έρωτα να διαλύεις την οικογένειά σου, διαλύοντας το κάστρο τρυφερών ψυχών. Πιστεύεις ότι ένα παιδί όταν μεγαλώσει θα έχει σε περίοπτη θέση τον πατέρα του επειδή ο πατέρας του ερωτεύτηκε κάποια στιγμή και παράτησε την οικογένεια για χάρη ενός έρωτα; Σου το υπογράφω, σε καμία περίπτωση.
Στόχος είναι το να συγκινήσουμε και να αναδείξουμε αυτόν τον δαίμονα και τον άγιο που λέγεται έρωτας, που είναι ευλογία και κατάρα αλλά και ένα κοσμογονικό φαινόμενο το οποίο μας εξανθρωπίζει
– Ποιο πιστεύεις ότι είναι το πιο δυνατό μήνυμα μέσα από τη συγκεκριμένη παράσταση και τι είναι αυτό που προσδοκάς να λάβει ο θεατής;
Τέτοιου είδους διλλήματα όπως αυτό που πραγματεύεται το Τάλγκο, λίγο πολύ, πολλοί άνθρωποι έχουν βιώσει στη ζωή τους. Είναι πολύ πιθανό να βλέπουν κομμάτια από τους ήρωες να ταυτίζονται με το δικό τους παρελθόν. Στόχος είναι το να συγκινήσουμε και να αναδείξουμε αυτόν τον δαίμονα και τον άγιο που λέγεται έρωτας, που είναι ευλογία και κατάρα αλλά και ένα κοσμογονικό φαινόμενο το οποίο μας εξανθρωπίζει και μας θυμίζει πως ο άνθρωπος στη βάση του είναι λάθος και στην κορυφή του εξαγνισμός.
– Αναφέρω σε ένα κείμενο που έχω γράψει, ότι στον Έρωτα και στην Αγάπη πεθαίνεις για να Αναγεννηθείς, εννοώντας ότι χρειάζεται να αφήσεις πίσω σου κομμάτια του εγώ, και να γίνεις Νέος Καλύτερος Εαυτός. Πόσο σημαντικός είναι ο Έρωτας στη ζωή σου και τι σημαίνει για σένα; Αντίστοιχα, πόσο σημαντική είναι η ύπαρξη της Αγάπης στη ζωή σου και τι σημαίνει για σένα να αγαπάς, και να αγαπιέσαι;
Ο έρωτας είναι ένα εγωιστικό συναίσθημα. Εναρμονίζεται και είναι πιο δόκιμος όταν συμβαίνει χώρο χρονικά στη νιότη των ανθρώπων. Δύο νέα παιδιά που φιλιούνται σε ένα παγκάκι είναι μια υπέροχη και ιερή εικόνα. Δύο μεσήλικες που φιλιούνται σε ένα παγκάκι τουλάχιστον για τη δική μου αισθητική είναι άσχημη εικόνα. Τον έρωτα δεν πρέπει να τον περιορίζουμε μόνο στην ερωτική έλξη ενός άνδρα και μιας γυναίκας. Πρέπει να τον βλέπουμε σε ευρεία κλίμακα καθώς με τα χρόνια πρέπει να ανακαλύπτουμε την ερωτική σχέση όχι μόνο με το συνάνθρωπο αλλά την ερωτική σχέση που πρέπει να αποκτήσουμε με βαθύτερες αξίες. Έρωτας για τη γνώση, έρωτας για τη σωστή κρίση, έρωτας για τον πολιτισμό, έρωτας για τη δικαιοσύνη, έρωτας για την αγάπη. Η αγάπη είναι το συναισθηματικό κοίτασμα όταν ο άνθρωπος φλερτάρει και προσπαθεί να κατακτήσει την ωριμότητα. Είναι ένα γεωδαιτημένο συναίσθημα με πολύ μεγαλύτερη ψυχοπνευματική αξία από ότι ο έρωτας.
– Μιχάλη θέλω τώρα να σε πάω χρόνια πίσω, εκεί που ο μικρός Μιχάλης έπαιζε και ζούσε στην πατρική του οικογένεια. Σκιαγράφησε μου περιληπτικά τα αγνά τότε χρόνια του μικρού Μιχάλη. Που μεγάλωσες; Που πήγες σχολείο; Πως θυμάσαι τα παιδικά σου χρόνια με την οικογένεια σου; Ποιες αναμνήσεις έχεις κρατήσει δυνατά μέσα σου ως θησαυρό από τότε;
Λόγω της φύσης του επαγγέλματος του πατέρα μου, μέχρι τα 12 μου χρόνια άλλαζα περιοχές διαμονής και σχολεία. Γεννήθηκα στο κέντρο της Αθήνας αλλά λόγω μεταθέσεων του πατέρα μου έζησα σε ένα χωριό έξω από τη Σπάρτη, όπου εκεί καταγράφονται και οι πρώτες μου μνήμες. Στη συνέχεια στο Καπανδρίτι Αττικής κα μετά στην Αθήνα. Το οικογενειακό περιβάλλον διέθετε δύο μεγαλύτερα αδέλφια, έτσι κατά κάποιο τρόπο αισθανόμουν ότι μεγάλωσα με τέσσερεις γονείς. Είμαι παιδί της αλάνας. Ματωμένα γόνατα, ποδόσφαιρο και μαύρα νύχια από το χώμα. Τώρα καταλαβαίνω την αξία του να μεγαλώνεις σε επαφή με το χώμα και τη γη. Ως μαθητής ήμουν ένα ζωηρό και αντιδραστικό παιδί χωρίς ποτέ να πατώ το γήπεδο της αλητείας. Όλη αυτή η εφηβική ανησυχία, μεταφράστηκε σε δημιουργία όταν καταπιάστηκα με το θέατρο.
– Καθώς μεγάλωνες είχες κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο μέσα από το οικείο σου περιβάλλον, που θαύμαζες πολύ για τη στάση και τη φιλοσοφία της ζωής του, το οποίο και σε επηρέασε θετικά μετά στην εξέλιξη και την πρόοδο της προσωπικότητας σου;
Έχω δύο μεγαλύτερα αδέλφια με διαφορά 8 και 9 χρόνια αντίστοιχα. Ο αδερφός μου ήταν ένα παιδί που από μικρή ηλικία είχε αναπτύξει έναν εξαιρετικό χαρακτήρα σε επίπεδο σκέψης και συμπεριφοράς. Όπως καταλαβαίνεις, ασυναίσθητα λειτούργησε καθοδηγητικά και ως πρότυπο.
– Ήθελες από παιδί να γίνεις ηθοποιός, ήταν κάτι που το ονειρευόσουν; Πως προέκυψε και ποιο ήταν εκείνο το εσωτερικό αλλά και το εξωτερικό κλειδί, το κίνητρο δηλαδή που σε οδήγησε να γίνεις ηθοποιός;
Ήμουν άναρχο παιδί. Δεν μπορούσα να λειτουργήσω μέσα στις μαθησιακές – σχολικές νόρμες. Στα μαθητικά μου χρόνια λειτούργησα όμως μέσα στα θεατρικά δρώμενα με άψογο τρόπο και ένιωθα ότι αυτή η διαδικασία με ήθελε και την ήθελα. Ένιωθα ελεύθερος μέσα σε αυτό. Μπαίνοντας όμως συνειδητά μετά το σχολείο στη σπουδή της υποκριτικής, ανακάλυψα ότι στο θέατρο την ελευθερία πρέπει να την εντάσσεις μέσα σε κανόνες. Κάπως έτσι έχει το πράγμα.
– Τι είναι αυτό που αγαπάς βαθιά μέσα σου να κάνεις ως ηθοποιός και τι αναζητάς μέσα από την υποκριτή τέχνη; Τι σημαίνει για σένα ηθοποιός;
Δεν θα σου απαντήσω ότι θέλω να κάνω τον τάδε ή τον τάδε ρόλο. Έχω φύγει από αυτή τη λογική. Με όποιο ρόλο καταπιάνομαι, σπουδαίο, λιγότερο σπουδαίο ή μέτριο, με ενδιαφέρει να καταθέτω στο κοινό και να δημιουργώ συναισθήματα και σκέψεις. Αυτός είναι ο στόχος μου. Όσο αφορά το ερώτημα του τι σημαίνει για μένα ηθοποιός, δεν έχω να προσδώσω σε αυτό το επάγγελμα μεγαλύτερη αξιοσύνη από ότι σε ένα γιατρό που σώζει ζωές, από έναν αγρότη που σμιλεύει τη γη τίμια για να βγάλει το ψωμί του. Πολλές φορές νιώθω λίγος και μικρός και λιγότερο καλλιτέχνης σε σχέση με ανθρώπους που κάνουν μη καλλιτεχνικά επαγγέλματα αλλά είναι μια καλλιτεχνία από μόνοι τους.
– Διαβάζοντας το βιογραφικό σου ανακάλυψα ότι άρχισες να παίζεις σε θεατρικό έργο από το 1996 “Το Αθάνατο Νερό”, έργο των Σοτρίνη και Κυριάκη σε σκηνοθεσία Κατερίνας Πολυχρονοπούλου, στην αρχή της φοιτητής σου πριν ακόμα τελειώσεις τη δραματική σχολή “Μαίρη Βογιατσή Τράγκα” όπου και αποφοίτησες (1999) . Δηλαδή θα έλεγα ότι έπεσες κατευθείαν στα βαθιά. Πες μου για αυτήν σου την εμπειρία, καθώς καταλαβαίνω ότι ήταν ιδιαίτερη χαρά και τιμητικό για σένα, αλλά είχε και ευθύνη μεγάλη τότε ως νέος στη σχολή να σε επιλέξουν για το θεατρικό έργο.
Ναι ήμουν φοιτητής ακόμη. Ήταν παιδικό θέατρο. Το παιδικό θέατρο είναι ένα δύσκολο είδος γιατί αναπόφευκτα έχει τη διάδραση με τα παιδιά τα οποία είναι ένας απρόβλεπτος παίκτης. Αυτό σκηνικά γυμνάζει τον ηθοποιό στο να προσαρμόζεται στις εκάστοτε συνθήκες που δημιουργεί η παιδική αθωότητα. Αναμφίβολα γίνεσαι πιο έξυπνος ηθοποιός. Θεωρώ ότι κάθε ηθοποιός πρέπει να περνάει από το παιδικό θέατρο. Είναι μεγάλο σχολείο.
Ποτέ δεν λειτουργούσα με πρότυπα στη ζωή μου. Συνέλεξα από διαφορετικές θεατρικές προσωπικότητες αρκετά στοιχεία αλλά ποτέ ξεπατικώνοντας μόνο έναν. Και όχι μόνο σε επίπεδο καλλιτεχνικό αλλά και σε επίπεδο συμπεριφοράς και χαρακτήρα.
– Στην πορεία της θεατρικής σου ζωής συνεργάστηκες με διάφορους συνάδελφους σου, ίσως υπήρξαν και δάσκαλοι για σένα. Ποιους ξεχώριζες και θαύμαζες από τότε, αλλά και ως σήμερα, ποιοι υπήρξαν το πρότυπο σου;
Ποτέ δεν λειτουργούσα με πρότυπα στη ζωή μου. Συνέλεξα από διαφορετικές θεατρικές προσωπικότητες αρκετά στοιχεία αλλά ποτέ ξεπατικώνοντας μόνο έναν. Και όχι μόνο σε επίπεδο καλλιτεχνικό αλλά και σε επίπεδο συμπεριφοράς και χαρακτήρα. Ο Σπύρος Παπαδόπουλος, ο Γιάννης Μπέζος είναι αναμφίβολα δύο προσωπικότητες που πήρα πολλά σε καλλιτεχνικό επίπεδο, σε επίπεδο συμπεριφοράς αλλά και με τον τρόπο που αντιλαμβάνονται τη δουλειά.
– Μιχάλη ποια είναι τα ενδιαφέροντα σου εκτός από το Θέατρο. Τι σε γοητεύει να κάνεις περισσότερο μέσα στην καθημερινότητα σου, στον ελεύθερο σου χρόνο.
Όσο πεζό και αν ακούγεται, μου αρέσει να αποφορτίζομαι βλέποντας ποδόσφαιρο και μπάσκετ. Είναι ένα στοιχείο και μια διαδικασία που με φέρνει σε επαφή με την παιδικότητά μου. Ο ηθοποιός πρέπει πάντα να βρίσκει ένα συνδετικό κρίκο για να έρχεται σε επαφή με την παιδικότητά του μέχρι να γεράσει. Αν ο ηθοποιός δεν συνομιλεί με την παιδικότητά του έχει νεκρώσει ο δαίμονας της δημιουργίας.
– Θα σε ξαναπάω πάλι λίγο πίσω στο θεατρικό έργο. Η Ελένη στο τέλος της σχέσης πάρα τον πόνο και τη λύπη της, εξέφρασε την εγκάρδια Ευγνωμοσύνη της για το δώρο ζωής που της πρόσφερε ο Γρήγορης, για τα απαράμιλλα συναισθήματα του Έρωτα που βίωσε μαζί του, που σημαίνει ότι όποιο αρνητικό συναίσθημα κι αν είχε για τον Γρηγόρη, εκείνη με γενναιότητα ψυχής τον συγχώρεσε.
Πιστεύεις πως η Ευγνωμοσύνη και η Συγχώρεση σε όλο το φάσμα των σχέσεων μας (οικογενειακές, συναδελφικές, φιλικές, ερωτικές), είναι το κλειδί για να προχωρήσει κάθε ύπαρξη, ελεύθερη και ανάλαφρη παρακάτω με υγιής πεποιθήσεις; Ο Μιχάλης ως άνθρωπος για ποια πράγματα νιώθει Ευγνωμοσύνη;
Σαφέστατα είναι αρετή για τον άνθρωπο να νιώθει ευγνωμοσύνη και να συγχωρεί τους συνανθρώπους του. Η ετυμολογία της λέξης συν-χωρώ, είναι η κορωνίδα του εξανθρωπισμού. Να μπορείς να χωράς στο συναισθηματικό σου κόσμο τους άλλους ανθρώπους ακόμη και με τα λάθη τους. Νιώθω ευγνωμοσύνη γιατί περιβάλλομαι από ανθρώπους που με αγαπούν. Υπό αυτή την έννοια, είμαι συναισθηματικά θωρακισμένος. Είναι μεγάλη ιστορία να είναι φουσκωμένα τα πανιά τριγύρω σου με τον άνεμο της αγάπης.
– Ποιο είναι το μεγαλύτερο σου όνειρο ως ηθοποιός τι θες να πετύχεις ακόμα περισσότερο, αλλά και ποιος είναι ο προσωπικός σου στόχος;
Δεν ονειρεύομαι όπως λέει και ο Γρηγόρης στο έργο. Όταν ονειρεύεσαι, το οποίο είναι ωφέλιμο μόνο μέχρι κάποια ηλικία στη ζωή, πλατειάζεις ψυχοπνευματικά. Δεν απέφυγα αυτή την παγίδα σε μικρότερη ηλικία. Είμαι υπέρμαχος πια των στόχων. Κατεύθυνση, δομημένη σκέψη, πνευματική ευαισθησία.
– Πες μου πέντε λέξεις που σε αντιπροσωπεύουν ως Άνθρωπο, ως Ψυχοσύνθεση, ως Αξία στη ζωή σου.
Καλοσύνη, μνήμη, δημοκρατία, πόνος, χαρμολύπη.
Εδώ Μιχάλη θέλω να σε ευχαριστώ θερμά για την υπέροχη συζήτηση που είχαμε. Για το άνοιγμα καρδιάς και για την συνέντευξη που μου παραχώρησες έτσι ώστε ο κόσμος να σε γνωρίσει λίγο περισσότερο. Να ευχηθώ ολόψυχα τα ταξίδια που επιλέγεις να κάνεις, είτε μέσω υποκριτικής τέχνης, είτε όχι, να σε γεμίζουν διαρκώς με εσωτερική πληρότητα και ομορφιά….
